Soạn bài sử dụng yếu tố miêu tả trong văn bản thuyết minh và bài luyện tập

Soạn bài sử dụng yếu tố miêu tả trong văn bản thuyết minh và bài luyện tập

Trong bài viết này, Công Decor sẽ hướng dẫn bạn soạn bài Sử dụng yếu tố miêu tả trong văn bản thuyết minh một cách chi tiết, đầy đủ và chính xác nhất. Mời bạn đọc theo dõi!

I – Tìm hiểu yếu tố miêu tả trong văn bản thuyết minh (SGK Ngữ văn 9 – Trang 24)

Đọc văn bản sau:

CÂY CHUỐI TRONG ĐỜI SỐNG VIỆT NAM

Đi khắp Việt Nam, nơi đâu ta cũng gặp cây chuối thân mềm vươn lên như những trụ cột nhẵn bóng, toả ra vòm tán lá xanh mướt che rợp từ vườn tược đến núi rừng. Hầu như ở nông thôn, nhà nào cũng trồng cây chuối. Trò chơi có tính chất thể thao của trẻ em chúc đầu xuống đất cho cả thân mình tay chân vút thẳng lên trời được gọi là trò chơi “trồng cây chuối”. Chả là gốc chuối tròn như đầu người, lớn dần theo thời gian, có dễ chùm nằm dưới mặt đất. Cây chuối rất ưa nước nên người ta hay trồng bên ao hồ rất nhanh tươi tốt, còn ở rừng, bên những khe suối hay thung lũng, chuối mọc thành rừng bạt ngàn vô tận. Chuối phát triển rất nhanh, chuối mẹ đẻ chuối con, chuối con đẻ chuối cháu, cứ phải gọi là “con đàn cháu lũ”.

Người phụ nữ nào mà chẳng liên quan đến cây chuối khi họ phải làm vườn, chăn nuôi, nội trợ và chợ búa, bởi cây chuối là thức ăn thực dụng từ thân đến lá, từ gốc đến hoa quả! Có lẽ trong các loài cây, thì cây chuối mang sẵn trong nó nhiều nhất các món ăn truyền lại của tổ tiên người Việt – Mường tự xa xưa cho tới ngày nay.

Quả chuối là một món ăn ngon, ai mà chẳng biết. Nào chuối hương, chuối ngự, nào chuối sứ, chuối mường, loại chuối nào khi quả đã chín cũng đều cho ta vị ngọt ngào và hương thơm hấp dẫn. Có một loại chuối được người ta rất chuộng, đấy là chuối trứng cuốc – không phải là quả tròn như trứng cuốc mà khi chín vỏ chuối có những vệt lốm đốm như vỏ trứng cuốc. Mỗi cây chuối đều có một buồng chuối. Có buồng chuối trăm quả, cũng có buồng chuối cả nghìn quả. Không thiếu những buồng chuối dài từ ngọn cây uốn trĩu xuống tận gốc cây. Quả chuối chín ăn vào không chỉ nó, không chỉ ngon mà còn là một chất dưỡng da làm cho da dẻ mịn màng. Chính vì thế nhiều phụ nữ nghiền chuối như nghiền mỹ phẩm. Nếu chuối chín là một món quà sáng trưa chiều tối của con người thì chuối xanh lại là một món ăn thông dụng trong các bữa ăn hằng ngày. Chuối xanh có vị chát, để sống cắt lát ăn cặp với thịt heo luộc chấm tôm chua khiến miếng thịt ngon gấp bội phần, nó cũng là món ăn cặp rất tuyệt vời với các món tái hay món gỏi. Chuối xanh nấu với các loại thực phẩm có vị tanh như cá, ốc, lươn, chạch có sức khử tanh rất tốt, nó không chỉ làm cho thực phẩm ngon hơn mà chính nó cũng thừa hưởng cái ngon cái bổ của thực phẩm truyền lại. Người ta có thể chế biến ra nhiều món ăn từ quả chuối như chuối ép, mứt chuối, kẹo chuối, bánh chuối,… nhưng có một điều quan trọng là quả chuối đã trở thành phẩm vật thờ cúng từ ngàn đời trên mâm ngũ quả. Đấy là “chuối thờ”. Chuối thờ bao giờ cũng dùng nguyên nải. Ngày lễ tết thường thờ chuối xanh già, còn ngày rằm hoặc giỗ kị có thể thờ chuối chín.

(Theo Nguyễn Trọng Tạo, Tạp chí Tia sáng)

Suy nghĩ và thực hiện các yêu cầu sau:

a. Giải thích nhan đề văn bản

Hướng dẫn:

Nhan đề văn bản khái quát hai nội dung chính được nêu ra trong văn bản thuyết minh này, đó là:

• Đặc điểm của cây chuối Việt Nam
• Tác dụng của cây chuối trong đời sống của người Việt Nam

b.Tìm những câu trong văn bản thuyết minh về đặc điểm tiêu biểu của cây chuối

Hướng dẫn:

Những câu văn thuyết minh về cây chuối:

Cây chuối ưa nước… Cây chuối phát triển nhanh… Quả chuối là món ăn ngon…

c. Chỉ ra những câu văn có yếu tố miêu tả cây chuối và cho biết tác dụng của yếu tố miêu tả đó.

Hướng dẫn:

Câu văn có yếu tố miêu tả cây chuối, quả chuối:

– Thân chuối mềm vươn lên như những cột trụ nhẵn bóng, tỏa ra vòm tán lá xanh mướt che rợp vườn tược đến núi rừng

– Chuối mọc thành rừng bạt ngàn vô tận. Chuối phát triển rất nhanh, chuối mẻ đẻ chuối con, chuối con để chuối cháu, cứ gọi là “con đàn cháu lũ”

– Chuối trứng cuốc – không phải quả tròn như trứng cuốc, mà khi chín vỏ chuối có những vệt lốm đốm như trứng cuốc

– Không thiếu những buồng chuối dài từ ngọn cây, uốn trĩu đến gốc cây

– Tác dụng: yếu tố miêu tả giúp người đọc hình dung cụ thể, sinh động đặc điểm cây chuối, công dụng của từng bộ phận trong cây chuối.

d. Theo yêu cầu chung của văn bản thuyết minh, văn bản này có thể bổ sung những gì? Em hãy cho biết thêm công dụng của thân cây chuối, lá chuối (tươi và khô), nõn chuối, bắp chuối,..

Hướng dẫn

• Theo yêu cầu chung, văn bản này có thể bổ sung thêm đặc điểm của những bộ phận khác trên cây chuối như thân chuối, lá chuối, bắp chuối,..
• Bổ sung:

– Thân chuối còn non có thể cắt mỏng làm rau sống, một trong những loại rau không thể thiếu dùng làm rau sống ăn với cơm hến. Thân chuối già làm thức ăn cho lợn, heo

– Lá chuối tươi dùng để gói bánh, lá chuối khô dùng gói đồ cho các bà đi chợ

– Bắp chuối có thể ăn sống, luộc lên làm nộm hoa chuối rất ngon

II – Luyện tập

Bài 1: SGK Ngữ văn 9 – Trang 26

Bổ sung các yếu tố miêu tả vào bài văn thuyết minh:

– Thân chuối cao, thẳng đứng, vững chãi và hiên ngang như một lực sĩ đứng phô mình trước khi lên sàn thi đấu.

– Là chuối khô: khi lá chuối đã già chúng rũ xuống bám chặt lấy thân cây chứ không rụng và lìa xa như những cây khác. Ban đầu còn khô dần thành màu nâu nhạt.

– Nõn chuối mới ra xanh nõn nà, đẹp như một tấm vải lụa mềm mại, mỏng nhẹ

– Bắp chuối: màu đỏ tươi, có hình dáng như đốm lửa rực đỏ khoảng trời

– Quả chuối: cong cong như bàn tay nâng đỡ, đan cài vào nhau.

Bài 2: SGK Ngữ văn 9 – Trang 26

Yếu tố miêu tả:

+ Tách là loại chén có tai, chén của ta không có tai

+ Khi uống trà thì bưng hai tay mà

→ Những yếu tố miêu tả làm nổi bật hình ảnh loại chén (đối tượng được thuyết minh) và hình ảnh Bác Hồ

Bài 3: SGK Ngữ văn 9 – Trang 26

Một vài câu miêu tả trong văn bản “trò chơi ngày xuân”:

– “Những con thuyền thúng nhỏ mang theo các làn điệu dân ca… trầm tĩnh”

– Lân được trang trí công phu, râu ngũ sắc, lông mày bạc, mắt lộ to, thân hình có các họa tiết đẹp.

– Hai ông tướng (tướng ông, tướng bà) của từng bên đều mặc trang phục xưa lộng lẫy, có cờ đuôi nheo đeo chéo phía sau.

Trên đây là bài viết hướng dẫn cách soạn bài Sử dụng yếu tố miêu tả trong văn bản thuyết minh. Hy vọng bạn đọc có được những thông tin hữu ích cho mình!

Nguồn: https://congdecor.vn/ban-can-biet/soan-bai-su-dung-yeu-to-mieu-ta-trong-van-ban-thuyet-minh.html